Κάνετε κλικ για μεγέθυνση της κάθε φωτογραφίας.
Click photo to enlarge.
Σήμερα θα γνωρίσουμε το Μέτσοβο Ιωαννίνων, ένα πολύ γραφικό βλαχοχώρι, έναν πανέμορφο παραδοσιακό οικισμό, ο οποίος αποτελεί πόλο έλξης για κάθε επισκέπτη!
Και υπάρχουν πάρα πολλοί λόγοι, για να επισκεφθεί κάποιος το Μέτσοβο και μάλιστα πολλές φορές, γιατί η κάθε εποχή εκεί, έχει μια ιδιαίτερη γοητεία!
Οι φωτογραφίες μου είναι από διαφορετικές εποχές και επισκέψεις.Μόνον καταχείμωνο δεν πήγαμε, γι αυτό δεν έχω φωτογραφίες με χιόνια.
Ελάτε μαζί μου στην βόλτα.
Το πρώτο πράγμα που ενθουσιάζει είναι η θέση του. Βρίσκεται στην αγκαλιά της Πίνδου, ανάμεσα στην Κατάρα και στο Περιστέρι, σε υψόμετρο 1156 μ. χωμένο μέσα στο πράσινο. Γύρω του, οξιές και έλατα! Είναι το κύριο πέρασμα, μεταξύ Ηπείρου και Θεσσαλίας.
Είναι κτισμένο πάνω στα ερείπια της αρχαίας πόλης Τύμφη και υπάρχουν αναφορές για το Μέτσοβο, ήδη από τον 14ο αιώνα.
Περιτριγυρίζεται από ποτάμια, από τον Αώο, που λίγο παραπάνω έχει τις πηγές του, τον Μετσοβίτικο, τον Άραχθο, τον Ασπροπόταμο (Αχελώο) και τον Πηνειό.
Εδώ πρέπει να πούμε ότι τα νερά της Πίνδου είναι από τα καθαρότερα στην Ευρώπη!
Οι κάτοικοι του ανέρχονται σε 3.000 περίπου και ασχολούνται με την κτηνοτροφία, με την ξυλογλυπτική, την υφαντουργία, την κατασκευή παραδοσιακών στολών καθώς και με τον τουρισμό.
Όσοι έρχονται από την Β.Ελλάδα, θα ακολουθήσουν την Εγνατία οδό και θα βγουν στην έξοδο προς Μέτσοβο. Μετά θα διανύσουν ένα πολύστροφο ασφάλτινο δρόμο 2 χλμ. περίπου, οπότε θα βρουν την πρώτη είσοδο, την δυτική, η οποία βγάζει κατ΄ευθείαν στη κεντρική πλατεία του Μετσόβου. Η απόσταση από την Θεσσαλονίκη είναι 217 χλμ.
Υπάρχει και η κεντρική είσοδος, αλλά αυτή είναι πιο ψηλά και απέχει περισσότερο από την κεντρική πλατεία.
Το δύσκολο είναι τις γιορτές και τα Σαββατοκύριακα, που δεν βρίσκεις μέρος να παρκάρεις και κινδυνεύεις να πάρεις κλήση.
Εμείς μπήκαμε από την δυτική είσοδο. Υπέροχα τα σπίτια και γεμάτα από λουλούδια!Η πέτρα κυριαρχεί και στα σπίτια και στα καλντερίμια. Το ίδιο συμβαίνει και με το ξύλο, από το οποίο γίνονται οι στέγες, οι πόρτες, τα παράθυρα.
Περπατώντας, θαυμάζουμε την παραδοσιακή αρχιτεκτονική!
Όπως βλέπετε, αριστερά το δρομάκι οδηγεί προς τα ψηλότερα σπίτια (το Μέτσοβο είναι κτισμένο αμφιθεατρικά στην πλαγιά), ενώ το δρομάκι δεξιά οδηγεί στην πλατεία.
Η κεντρική πλατεία του Μετσόβου. Είναι ένας καταπράσινος τόπος- πάρκο και γύρω του ο δρόμος με καταστήματα, ταβέρνες, ξενοδοχεία, πινακοθήκη και πολλά άλλα ενδιαφέροντα.
Στην μέση της πλατείας δεσπόζει ο ανδριάντας του Ευάγγελου Αβέρωφ Τοσίτσα, νομικού και πολιτικού και κυρίως, μεγάλου ευεργέτη του Μετσόβου.
Οι ευεργέτες του Μετσόβου, μερικοί εκ των οποίων υπήρξαν και ευεργέτες ολοκλήρου της Ελλάδος,συνετέλεσαν τα μέγιστα στον πολιτισμό και στην εξέλιξη του Μετσόβου.
Σκεφθείτε, ότι κάθε χρόνο, για περισσότερο από έναν αιώνα, τελείται πάνδημο μνημόσυνο 50 ευεργετών.
Ένας εξ αυτών ο Μιχαήλ Τοσίτσας, γεννημένος στο Μέτσοβο το 1787, γιος γουναρά, γουναράς και ο ίδιος, εγκαταστάθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπου ασχολήθηκε και με τη βαμβακοκαλλιέργεια, έγινε πάρα πολύ πλούσιος και ήταν ο πρώτος Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στην Αίγυπτο.
Από την Αλεξάνδρεια ξεκίνησε το ευεργετικό του έργο, το οποίο επεξετάθη σε όλη την Ελλάδα και φυσικά στην γενέτειρα του, στο Μέτσοβο.
Ένας από τους απογόνους του, ο βαρόνος Μιχαήλ Τοσίτσας, με την φροντίδα του Ευάγγελου Αβέρωφ, συνέστησε ένα φιλανθρωπικό ίδρυμα, για να βοηθήσει το Μέτσοβο, την πατρίδα των προγόνων του.
Ήθελε όμως ο εκάστοτε πρόεδρος του ιδρύματος να φέρει το όνομα "Τοσίτσας". Έτσι, ο Ευάγγελος Αβέρωφ, ως πρόεδρος του ιδρύματος επί 40 χρόνια, απέκτησε και δεύτερο επίθετο.
Ο Ε.Αβέρωφ, ανακαίνισε το πατρικό σπίτι του Μ.Τοσίτσα και το μετέτρεψε σε ένα σπουδαίο λαογραφικό Μουσείο
Ξαναγυρίζουμε στην κεντρική πλατεία, όπου υπάρχει μία ενημερωτική πινακίδα με τα σημεία ενδιαφέροντος.
Βλέπουμε ένα μνημείο, αφιερωμένο στις αρκούδες της Πίνδου, που συχνά επισκέπτονται το Μέτσοβο, όπως κι άλλα ορεινά χωριά, έχοντας εξοικειωθεί με τους ανθρώπους.
Αυτό δεν σημαίνει, ότι δεν τους τρομάζει η παρουσία τους.
Ένα εξαιρετικό μνημείο θρησκευτικό και πολιτιστικό, είναι ο ιστορικός Ι.Ν. της Αγίας Παρασκευής, από το 1511, ο οποίος υπήρξε Πατριαρχικός, Εξαρχικός και Μητροπολιτικός.
Μεγάλης αξίας είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο της από το 1730, που φιλοτεχνήθηκε από ντόπιους τεχνίτες της ξυλογλυπτικής. Ήταν οι περίφημοι "ταλιαδούροι" που σε όλα τα Βαλκάνια έφτιαχναν τέμπλα, ταβάνια, επιταφίους και ο,τι άλλο είχε σχέση με το ξύλο.
Το μεγαλοπρεπές καμπαναριό κτίστηκε το 1880 με δαπάνη του Γεωργίου Αβέρωφ, από τους μεγαλύτερους ευεργέτες της Ελλάδος.
Γεννημένος στο Μέτσοβο, ασχολήθηκε από μικρός με επιχειρήσεις στην Αίγυπτο, απέκτησε αμύθητη περιουσία, την οποίαν διέθεσε, κάνοντας σπουδαίες δωρεές στο Ελληνικό κράτος.
Το ένδοξο θωρηκτό Αβέρωφ, είναι δική του δωρεά.
Η Αγία Παρασκευή ήταν Μοναστήρι και υπήρχε στο Μέτσοβο από το 1380 μ.Χ. με ηγούμενο τον Ησαΐα.Στα κελιά της είχε λειτουργήσει το περίφημο Ελληνοσχολείο, όπου δίδαξαν οι καλύτεροι δάσκαλοι της εποχής.
Σήμερα σ΄αυτά τα κτίρια με την εξαιρετική αρχιτεκτονική, φιλοξενούνται, το αρχονταρίκι και τα γραφεία του Ιερού Ναού.
Και μιας που αναφερόμαστε στους ευεργέτες, δεν πρέπει να παραλείψουμε τον Νικόλαο Στουρνάρα, ανηψιό των αδελφών Τοσίτσα, που κι αυτός μεγαλούργησε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και έκανε πολλές ευεργεσίες στην Ελλάδα και στο Μέτσοβο.
Το Πολυτεχνείο των Αθηνών, ονομάστηκε "Μετσόβιο" διότι έγινε από δωρεές και των τριών μεγάλων ευεργετών, Γεωργίου Αβέρωφ, Μιχαήλ Τοσίτσα και Νικολάου Στουρνάρα.
Στον περίβολο της εκκλησίας εντυπωσιάζουν τα αιωνόβια πλατάνια!
Στον περιμετρικό δρόμο της πλατείας, στην κάτω πλευρά, βρίσκεται η Πινακοθήκη Ε.Αβέρωφ, η οποία στεγάζει σημαντικά έργα Ελλήνων ζωγράφων του 19ου και 20ου αιώνα, καθώς και γλυπτών και χαρακτών.
Τα περισσότερα έργα είναι από την προσωπική συλλογή του Ευάγγελου Αβέρωφ, όπως δωρεά δική του είναι και το κτίριο της Πινακοθήκης.
Ο περίβολος της Πινακοθήκης
Και σε μεταγενέστερο χρόνο, ένα έργο του Π.Πανταζή (Ο μάγκας που τρώει καρπούζι)
Ένας πολυφωτογραφημένος πίνακας του Γ.Ιακωβίδη "Τα πρώτα βήματα" από την συλλογή της Πινακοθήκης.
Η πυρπόληση της Τουρκικής Ναυαρχίδας του Νικηφόρου Λύτρα
Δεξιά της Πινακοθήκης είναι το Συνεδριακό Κέντρο 'Διάσελο".
Η κ.Αθηνά Ταλάρη θυμάται και μας διηγείται ότι, την δεκαετία 1950-60 υπήρχε εδώ νοσοκομείο, με γιατρούς όλων των ειδικοτήτων και με εισιτήριο 5 δραχμών. Στην θέση του, πολύ αργότερα έγινε το συνεδριακό κέντρο.
Την ευχαριστώ πάρα πολύ για την ευγένεια της!
Και μια πολύ ωραία θέα από την Πινακοθήκη. Διακρίνεται και η Εγνατία οδός.
Τώρα θα επισκεφθούμε τον παραδοσιακό ξυλόφουρνο του Μετσόβου, είναι προς τα επάνω, πίσω από την εκκλησία.
Διάβασα κάπου ότι ο ξυλόφουρνος είναι 200 ετών!Είχε μεγάλη ποικιλία αν και πήγαμε προς το μεσημέρι, αλλά εκείνο που με γοήτευσε ήταν οι παλιές φωτογραφίες που κοσμούν τους τοίχους του φούρνου!
Ο ιδιοκτήτης ευγενέστατος!
Στις παλιές φωτογραφίες, μπορεί να δει κανείς όλη την ιστορία του φούρνου, αλλά και τους ανθρώπους του Μετσόβου.
Τα αυλακωμένα από τον χρόνο πρόσωπα των αξιοσέβαστων γερόντων, ίσως προκατόχων του ξυλόφουρνου, οι παραδοσιακές τους φορεσιές και η περήφανη κορμοστασιά τους, με συγκίνησαν βαθύτατα.
Την ίδια συγκίνηση και ευγνωμοσύνη ένιωσα, όταν δύο κυρίες από το Μέτσοβο, με την παραδοσιακή τους φορεσιά, δέχτηκαν να φωτογραφηθούν ευχαρίστως.Τις ευχαριστώ και πάλι, θερμά!
Το Σάββατο γίνεται λαϊκή αγορά στο Μέτσοβο. Κάπου εκεί, πουλούσαν λουλούδια!
Παρακάτω, το παραδοσιακό κτίριο του Ιδρύματος Τοσίτσα
Το Ίδρυμα αυτό, που όπως σας είπα παραπάνω, ήταν επίτευγμα του Ευάγγελου Αβέρωφ, ως ισοβίου διαχειριστή της περιουσίας του ευεργέτη βαρόνου Μιχαήλ Τοσίτσα, έχει προσφέρει πολλά έργα στο Μέτσοβο.
Ένα απ αυτά είναι και το τυροκομείο, εκλεκτά προϊόντα του οποίου πωλούνται στην πλατεία του Μετσόβου.
Εδώ έχουμε μια εξαίσια παρουσίαση από το Ίδρυμα για τις περίφημες γραβιέρες του. Πολύ ξακουστό είναι το καπνιστό Μετσομπόνε.
Μέσα, τα χίλια καλά! Από γλυκά κουταλιού, τυριά, βούτυρο, ζυμαρικά, όλα εξαιρετικά και με ιδιαίτερες γεύσεις!
Από χρόνια θυμάμαι να στέκεται έξω ο τσέλιγκας. Μια οικεία μορφή του Μετσόβου.
Δίπλα πωλούνται άπειρα αντικείμενα λαϊκής τέχνης και σουβενίρ.
Και δεν είναι το μόνο, υπάρχουν πολλά καταστήματα με είδη λαϊκής τέχνης. Σε κάποιο άλλο είδα να κρέμονται κι αυτά τα κουδούνια.
Όσοι θέλουν να αγοράσουν κρασιά, υπάρχει το οινοποιείο Αβέρωφ.
Στην συνέχεια ανεβήκαμε μέχρι το χιονοδρομικό κέντρο, αλλά είχε ελάχιστο χιονάκι.
Επιστρέφοντας στο Μέτσοβο, από το χιονοδρομικό, είχαμε μια συναρπαστική θέα στο χωριό, από ψηλά. Το Μέτσοβο, παραμυθένιο!
Βλέπουμε κάτω τα κτίρια του Μετσόβιου Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας. Είναι το συγκρότημα κτιρίων με τις γκρίζες σκεπές.
Επίσης, από ψηλά, με δέος αντικρίζουμε τις ήδη χιονισμένες κορυφές του όρους Λάκμος ή Περιστέρι, που έχουν υψόμετρο 2295 μ. Είναι της Πίνδου μας οι κορυφές, που θαρρείς τ΄αστέρια φιλούνε...όπως λέει το εμβατήριο, που τραγουδούσαμε από παιδιά.
Όμως το Μέτσοβο φημίζεται για τα εξαιρετικά φαγητά του, τις σούβλες του, τις πίτες του! Δεν μπορούσαμε να μην τα τιμήσουμε :)
Στην συνέχεια, κατηφορίσαμε προς το χωριό Ανήλιο, αλλά με προορισμό τα χωριά του Ασπροποτάμου, που τα είδατε σε προηγούμενες αναρτήσεις μου.
Κάτω, κοντά στο ποτάμι, είναι το Μοναστήρι του Αγίου Νικολάου. Υπάρχει μια επιγραφή 1700, αλλά ίσως είναι και παλαιότερο. Δυστυχώς ήταν κλειστό.
Από ΄δω κάτω, έχουμε μια τελευταία εικόνα του πανέμορφου Μετσόβου!
Εδώ τελειώνει η σημερινή μας βόλτα. Το Μέτσοβο, όμως δεν τελειώνει, έχουμε τόσα πολλά και ενδιαφέροντα να δούμε ακόμη...Να είμαστε καλά και όταν ξαναπάμε, πάλι θα μοιραστώ τις εντυπώσεις μου μαζί σας :)
Σας ευχαριστώ πολύ για την επίσκεψη σας!