ΛΑΓΚΑΔΙΑ - ΑΡΚΑΔΙΑΣ

Κάνετε κλικ για μεγέθυνση της κάθε φωτογραφίας.

Click photo to enlarge.


Σήμερα θα επισκεφθούμε το "κρεμαστό χωριό", όπως το αποκαλούν πολλοί, τα Λαγκάδια-Αρκαδίας!
Ένα πανέμορφο χωριό, γεμάτο πέτρινα αρχοντικά και πλούσια ιστορία!

Πρώτα δείτε τον χάρτη και θυμηθείτε ότι, στην προηγούμενη ανάρτηση, ήμασταν στην Βυτίνα.Από εκεί ξεκινάμε για τα Λαγκάδια. 15 χλμ. θα είναι η διαδρομή μας.

Μόλις βγούμε από την Βυτίνα,υπάρχουν δύο πινακίδες προς δύο διαφορετικές κατευθύνσεις, Τρίπολη και Πύργο. Επιλέγουμε Πύργο για τα Λαγκάδια.

Μετά από μια εξαιρετική διαδρομή, γεμάτη από έλατα,

φάνηκαν τα Λαγκάδια, σκαρφαλωμένα κυριολεκτικά στο βουνό! Σε υψόμετρο 980μ. και σε κλίση 70ο !!!!

Περνάμε γέφυρες και γεφυράκια μικρότερα, στολισμένα με τα λαμπερά φθινοπωρινά χρώματα!

Η πινακίδα "Λαγκάδια-Lagkadia" μισοσκεπασμένη από φυλλώματα

Η είσοδος του χωριού

Αμέσως μετά μια μικρή πλατεία και δεξιά μας ένα μνημείο αφιερωμένο στον Λαγκαδινό κτίστη!
Και ποιος δεν έχει ακούσει για τους περίφημους "πετράδες" των Λαγκαδίων, που έκτισαν όχι μόνον το χωριό τους, αλλά και σχεδόν όλη την Πελοπόννησο, ίσως και πέραν αυτής!

Τα Λαγκάδια χωρίζονται σε δύο μαχαλάδες ή γειτονιές, την επάνω και την κάτω. Ένας κεντρικός ασφαλτόδρομος τις χωρίζει.

Θα ξεκινήσουμε από τον επάνω μαχαλά, ανεβαίνοντας με το αυτοκίνητο. Στενός ο δρόμος, με καθρέφτες στις δύσκολες στροφές.

Κομψοτέχνημα η πόρτα!

Σε όλο τον δρόμο, αυτά τα εξαιρετικά πέτρινα σπίτια, κάθε ένα με το δικό του στυλ, αλλά όλα γεμάτα λουλούδια και δέντρα!

Φτάσαμε στην κορυφή του πάνω μαχαλά, όπου υπάρχει ένα μικρό πλάτωμα, για να στρίψεις και να παρκάρεις, καθώς και βρύσες μέ κρύο νερό!

Εκεί ψηλά, σπίτια πέτρινα, πανύψηλα, με μια καταπληκτική θέα στις καταπράσινες πλαγιές του Μαινάλου, καθώς και στο κάτω μέρος του χωριού!

Συκιές φυτρώνουν ανάμεσα στις πέτρες!

Μια βόλτα με τα πόδια στην επάνω γειτονιά...Οι νοικοκυραίοι ήδη φρόντισαν να προμηθευτούν ξύλα

Σκέπτομαι τι δροσιά θα έχουν το καλοκαίρι, μέσα στα θεόρατα ή στα χαμηλότερα πέτρινα σπίτια τους!

Απολαμβάνουμε την θέα, με τις κατακόκκινες στέγες, τις πνιγμένες στο πράσινο!

Μια μικρή λευκή εκκλησούλα με κόκκινα κεραμίδια, ιδιωτική, η Κοίμησις της Θεοτόκου ή Παναγίτσα, κτισμένη το 1860 από τον Αθανάσιο Κυριακόπουλο ("Σούλια").
Εδώ ετάφη ο γιος του Πέτρος Κυριακόπουλος, δημοδιδάσκαλος. Και οι γιοί του θανόντος Πέτρου, δώρισαν την εκκλησία στον Φιλεκπαιδευτικό Σύλλογο Λαγκαδίων.

Τις πληροφορίες αυτές τις βρήκα στο Ίντερνετ, στην ιστοσελίδα του Συνδέσμου των εν Αττική Λαγκαδινών, που ιδρύθηκε το 1898.

Τα Λαγκάδια αναφέρονται για πρώτη φορά, σε Οθωμανικό κατάστιχο του 1570 με 46 οικογένειες. Η ίδια αναφορά γίνεται και για την Δράϊνα, με 44 σπίτια.
Είναι η πιο πιθανή εκδοχή, γιατί όπως βλέπουμε τα Λαγκάδια, αποτελούνται από διάφορες μικρές γειτονιές, με τις εκκλησίες τους.

Κατεβαίνουμε τώρα προς την κεντρικό δρόμο, θαυμάζοντας πάντα τις φυσικές και αρχιτεκτονικές ομορφιές του τόπου!

Όπως είδατε στις φωτογραφίες μου, τα σπίτια είναι κτισμένα αμφιθεατρικά, ξεκινούν από τα 980μ. και φτάνουν έως κάτω, ως τον ποταμό Τουθόα κατά τον περιηγητή Παυσανία, παραπόταμο του ποταμού Λάδωνα.

Κι άλλη πέτρινη βρύση από τις τόσες πολλές!

Ακολουθεί ένα στενό δρομάκι πάλι, κατάφυτο με κρόκους! Ευχόμουν να μην συναντηθώ με άλλο αυτοκίνητο:)

Στην επόμενη στροφή, είναι ένα πολύ όμορφο καθιστικό με απίστευτη θέα! Στο ένα παγκάκι γράφει "κόπιασε να ξαποστάσεις"

Ήδη κατεβήκαμε στον κεντρικό δρόμο και παρκάραμε δίπλα από την Πλατεία Ηρώων.

Κι από εδώ η θέα στον κάτω μαχαλά είναι εξαιρετική!

Στην κάτω γειτονιά ο Ιερός Ναός του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου, από το 1808.

Στην πλατεία Ηρώων, υπάρχει μια σειρά μνημείων, που αφηγούνται την ένδοξη ιστορία των Λαγκαδίων, που είναι η πατρίδα των Δεληγιανναίων και πολλών άλλων αγωνιστών του 1821.

Το πρώτο μνημείο είναι αφιερωμένο στον Ιωάννη Θεοφιλόπουλο (Καραβογιάννη), Πυρπολητή της Τουρκικής Ναυαρχίδος

Ακολουθεί ένα μαρμάρινο "βιβλίο", στις ανοιχτές σελίδες του οποίου, διαβάζουμε τα ονόματα των νεκρών Λαγκαδινών ηρώων του έπους 1940-1941.

Το τρίτο μνημείο, είναι μία στήλη μαρμάρινη, πέριξ της οποίας είναι γραμμένα τα ονόματα των ηρωϊκώς πεσόντων, κατά την Ελληνικήν Επανάστασιν του 1821 έως και του έπους 1940 (περιλαμβανομένου και του Μικρασιατικού πολέμου).

Το τέταρτο μνημείο είναι πάλι ένα μαρμάρινο "βιβλίο" στις ανοιχτές σελίδες του οποίου, διαβάζουμε ένα αποχαιρετιστήριο, συγκινητικό και ηρωϊκό γράμμα του Θεοδωράκη Δεληγιάννη, ο οποίος πήγαινε να πολεμήσει για την πατρίδα του, πήγαινε να την ελευθερώσει από τον Τουρκικό ζυγό, με μία μόνο σκέψη "Ελευθερία ή Θάνατος".

Ο Θεόδωρος Δεληγιάννης, υπήρξε νομικός, πολιτικός, τρεις φορές Υπουργός και πέντε φορές Πρωθυπουργός της Ελλάδας.

Δολοφονήθηκε με μαχαίρι έξω από την Βουλή το 1905, από έναν λεσχειάρχη-χαρτοπαίκτη Αντ.Κωσταγερακάρη, επειδή ο Θεόδωρος Δεληγιάννης ήταν κατά των χαρτοπαικτικών λεσχών, που αποτελούσαν μάστιγα της εποχής και τις πολεμούσε.

Ελπίζω να μπορέσετε να διαβάσετε το γράμμα του, μεγεθύνοντας το.

Με συγκίνηση και υπερηφάνεια προχωρήσαμε προς τον Μητροπολιτικό Ναό των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, που κτίστηκε το 1808, συγχρόνως με τον Ιερό Ναό του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου, μέσα σε σαράντα μέρες.

Την προθεσμία αυτή, την έβαζαν οι Τούρκοι, ελπίζοντας ότι δεν θα κτιστούν οι Ιεροί Ναοί εμπροθέσμως. Αλλά τότε, στα Λαγκάδια, προεστός και μάλιστα πολύ ισχυρός, ήταν ο Ιωάννης Δεληγιάννης.

Όσο διαπραγματευόταν με τους Τούρκους για τις δύο εκκλησίες, οι Λαγκαδινοί μάστορες μάζευαν τα υλικά και μόλις πήραν το "προνόμιο" , την άδεια δηλαδή του Πασά, κατάφεραν με την εργατικότητα και την εμπειρία τους, να αποπερατώσουν σε 40 μέρες τις δύο εκκλησίες.

Το κωδωνοστάσιο που βλέπετε με το ρολόϊ, κτίστηκε το 1910 με χρήματα των αποδήμων Λαγκαδινών της Αμερικής, αυτοί έστειλαν και τον μηχανισμό του ρολογιού.

Εδώ διακρίνουμε το εξαιρετικό πελεκητό καμπαναριό των δύο επιπέδων!

Διάβασα ότι μέσα στον Ιερό Ναό των Ταξιαρχών, φυλάσσεται η καρδιά του Θεοδώρου Δεληγιάννη, βαλσαμωμένη.

Στο πλαϊνό τμήμα της εκκλησίας υπάρχει άγαλμα του Εσταυρωμένου με την φράση " Όψονται ότι εξεκέντησαν" και δίπλα η κτητορική επιγραφή του Ναού 1808.

Δυστυχώς ο Ιερός Ναός ήταν κλειστός.

Περπατάμε τώρα στην κεντρική εμπορική οδό των Λαγκαδίων, που έχει καταστήματα ειδών λαϊκής τέχνης, παραδοσιακών προϊόντων, καφέ, ταβέρνες, ξενοδοχεία και βέβαια θαυμάσια πέτρινα κτίρια!

Πάλι έχουμε θέα προς την κάτω γειτονιά.

Εξαιρετικά καλόγουστα τα καφέ και οι ταβέρνες!

Ένα επιβλητικό κτίριο και η επιγραφή του

Αριστερά μας, σκάλες προς τον κάτω μαχαλά, καθαρές, περιποιημένες

Δεξιά μας, σκάλες για την απάνω γειτονιά, εξ ίσου καθαρές και φροντισμένες

Σφαλισμένες πόρτες σε παλιά καταστήματα

Εδώ πρέπει να πούμε ότι μετά την απελευθέρωση, οι κάτοικοι σχεδόν όλοι ασχολούνται με το κτίσιμο σπιτιών, εκκλησιών, βρυσών, γεφυριών...
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα μια μεγάλη ευημερία για τον τόπο.
Τα Λαγκάδια γίνονται η δεύτερη πόλη, μετά την Τρίπολη, με πληθυσμό 7.000 κατοίκων.
Κάθε Κυριακή, γινόταν λαϊκή αγορά.
Τα εμπορικά πάνω στον κεντρικό δρόμο, ήταν γεμάτα αγαθά, είχαν δε το μονοπώλιο στα σπίρτα.

Από το ΄50-΄60 όμως, πολλοί νέοι μορφώθηκαν κι έφυγαν στην Αθήνα. Άλλοι πάλι, που δεν ήθελαν το πολύ δύσκολο επάγγελμα του κτίστη, ξενητεύτηκαν στην Αμερική, στην Αυστραλία...

Κι έτσι, σήμερα απέμειναν στα Λαγκάδια 300 περίπου άνθρωποι, που ζουν μονίμως εδώ.

Καταστήματα που είναι σαν λαογραφικά μουσεία!

Βρύσες πολλές πέτρινες και καλοκτισμένες!

Στα ανοίγματα του δρόμου, πάντα φωτογραφίζω και τον κάτω μαχαλά

Εδώ το άγαλμα του Θεοδώρου Δεληγιάννη

Απέναντι ξενοδοχείο και ρεστοράν

Οι πέτρινες σκάλες οδηγούν στο ιστορικό Γυμνάσιο-Λύκειο, έργο των Λαγκαδινών καλλιτεχνών μαστόρων της πέτρας, του 1868! Τριώροφο, μελίσσι τότε οι μαθητές! Πολλοί επιστήμονες ξεκίνησαν απ αυτό το Γυμνάσιο.
Εδώ φυλάχτηκε όλα τα χρόνια, η βαλσαμωμένη καρδιά του Θεόδωρου Δεληγιάννη.
Το Γυμνάσιο, διαθέτει όλα τα όργανα Φυσικής, Χημείας, έγγραφα και βιβλία από το 1800 τεράστιας αξίας, έπιπλα, θρανία, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, τα πάντα, όμως δεν έχει πια μαθητές...
Βουρκώνω σ΄αυτήν την διαπίστωση, τι κρίμα να ερημώνει ένας τόσο ιστορικός και πανέμορφος τόπος...
Έχει τρία χρόνια που έκλεισε, που δεν ακούγονται πια παιδικές φωνές...
Και 5-6 παιδιά, που έμειναν με τις οικογένειες τους, πηγαίνουν καθημερινώς στην Βυτίνα 15 χλμ.για να μορφωθούν. Κι αν θελήσουν φροντιστήριο, πρέπει να πάνε στην Τρίπολη 60 χλμ. δρόμο...

Ευτυχώς, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Γορτυνίας, όπου ανήκουν τα Λαγκάδια, αποφάσισε ομοφώνως να παραχωρήσει δωρεάν, την χρήση του ιστορικού Γυμνασίου-Λυκείου, προς τον Σύνδεσμον των εν Αττική Λαγκαδινών, με σκοπό την δημιουργίαν Πολιτιστικού Πολυχώρου.
Κι έτσι θα διασωθούν οι θησαυροί του σχολείου και μακάρι να δοθούν κίνητρα στους νέους ανθρώπους να επιστρέψουν στις πατρίδες τους και να τις ξαναζωντανέψουν, εύχομαι ολόψυχα να γεμίσει πάλι με παιδιά το ιστορικό Σχολείο που ερήμωσε...

Κι άλλη βρύση

Έξω από μία ταβέρνα, εξυμνείται ο οίνος!

Δύο πέτρινα αρχοντικά ψηλά!

Παλιά παραδοσιακά αντικείμενα σ'ένα κατάστημα

Το Δημαρχείο των Λαγκαδίων, όπου στεγάζεται και η Πολεοδομία. Αριστερά της εισόδου του, υπάρχει η προτομή του Ευστάθιου Ασημακόπουλου, δημοσιογράφου και Μεγάλου Ευεργέτη των Λαγκαδίων.

Το Δημαρχείο είναι τετραώροφο και εξαιρετικά κομψό!

Πάλι υπάρχει άνοιγμα με θέα προς τα κάτω

Στην επόμενη φωτογραφία διακρίνεται στο βάθος ο Ιερός Ναός του Αγίου Γεωργίου, κτισμένος πάνω σε ένα λόφο, ιδιαίτερα ογκώδης και μεγάλος!
Κτίστηκε στο δεύτερο ήμισυ του 19ου αιώνα με δωρεές Αμερικανών Λαγκαδινών και γενικά των απανταχού Λαγκαδινών.

Ένα εργαστήριο ζυμαρικών

Και δίπλα η Λαγκαδινή σάλα με χειροποίητα εργόχειρα. Πάρτε μία γεύση

Απέναντι ένα ταβερνάκι με ένα παράξενο όνομα. Πολύ ευγενική η ιδιοκτήτρια, μια νεαρή κυρία, μου εξήγησε ότι Τσιαχτάϊ, στην γλώσσα των κτιστάδων σημαίνει κολατσιό ή γεύμα.

Την ώρα που φεύγαμε, γνωρίσαμε έναν αξιοσέβαστο, ευγενικό και γλυκύτατο άνθρωπο, τον κ. Νικήτα Χαράλαμπο, Λαγκαδινό μάστορα της πέτρας.

Κι όπως περπατούσαμε μαζί, μέχρι το αυτοκίνητο μας, μας διηγήθηκε για το πόσο δύσκολη ήταν η δουλειά του, πως από μικρός ακολούθησε την τέχνη του πατέρα του στο κτίσιμο της πέτρας, πως τα παιδιά κληρονομούσαν την τέχνη από τους γονείς τους, πως έφευγαν μπουλούκια 10-15 ατόμων από τα Λαγκάδια και επέστρεφαν στα σπίτια τους, μετά από πολλούς μήνες, ίσως και χρόνο.
Μας είπε ότι, επειδή ήταν ο νεότερος στο συνεργείο, στους τρεις μήνες γυρνούσε στο σπίτι.
Μας έδειξε ένα ωραίο πέτρινο κτίριο, στην πλατεία Ηρώων, έργο του πατέρα του.
Μας είπε πως οι κτίστες είχαν εφεύρει μία γλώσσα που την μιλούσαν μεταξύ τους, για να μην καταλαβαίνουν τα αφεντικά τι έλεγαν.
Π.χ. έλεγαν, πάμε να τσιαχταϊσουμε, δηλαδή να φάμε.
Μας είπε ότι σήμερα υπάρχουν ακόμα 5-6 κτίστες καθώς και Αλβανοί πετράδες.

Μας μίλησε και για το σχολείο, για τα όμορφα χρόνια τα παλιά κι ύστερα για την μετανάστευση των συγχωριανών του, όλα αυτά που παρέθεσα παραπάνω.

Θέλω να τον ευχαριστήσω και δημόσια για όσα μας έμαθε, για την καλωσύνη του και την φιλοξενία του!

Και μ΄αυτήν την ευχάριστη γνωριμία και την ανθρώπινη ζεστασιά, τελείωσε η περιήγηση μας στα Λαγκάδια. Φύγαμε γοητευμένοι και συγκινημένοι.
Επόμενος προορισμός μας ήταν η Δημητσάνα, την οποία θα σας παρουσιάσω την ερχόμενη εβδομάδα.

Η τελευταία εικόνα που είδαν τα μάτια μας ήταν αυτή!

Σας ευχαριστώ όλους θερμά!