Λευκός Πύργος - Θεσσαλονίκη (White Tower - Thessaloniki)

Κάνετε κλικ για μεγέθυνση της κάθε φωτογραφίας.

Click photo to enlarge.


Σήμερα θα σας ξεναγήσω στην γενέτειρα μου Θεσσαλονίκη και συγκεκριμένα στο έμβλημά της, στο σήμα κατατεθέν της, στο Λευκό Πύργο!

Πολυτραγουδισμένος, στέκει αγέρωχος στην παραλία της Θεσσαλονίκης, με την επιβλητική αρχιτεκτονική του, γεμάτος από ιστορικές μνήμες!

Σημείο αναφοράς και συνάντησης των ντόπιων, αλλά και των επισκεπτών της πόλης.

Κτίστηκε στα τέλη του 15ου αιώνα, μετά την άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Οθωμανούς το 1430, στην θέση παλαιότερου βυζαντινού πύργου.
Έχει ύψος 33,90 μ. αποτελείται από το ισόγειο και έξη (6) ορόφους.

Μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα, ήταν περιτριγυρισμένος από ένα οκτάγωνο τείχος με πυργίσκους σε κάθε γωνία.

Τον 16ο αιώνα, λεγόταν Πύργος του Λέοντος, τον 18ο αιώνα Πύργος της Καλαμαρίας και τον 19ο αιώνα είχε δύο ονομασίες: Πύργος των Γενιτσάρων και Πύργος του αίματος, γιατί ήταν φυλακή και τόπος εκτέλεσης καταδίκων.

Ονομάστηκε Λευκός Πύργος, όταν ένας κατάδικος τον άσπρισε, με αντάλλαγμα την ελευθερία του.

Μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, το 1912 και την ενσωμάτωση της στο Ελληνικό κράτος, στους χώρους του Λευκού Πύργου, φιλοξενήθηκαν κατά καιρούς, η αεράμυνα της πόλης, ο Μετεωρολογικός Σταθμός και οι ναυτοπρόσκοποι.

Σήμερα ανήκει στο Υπουργείο Πολιτισμού και από το 1985 λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος. Από δε το 2008, παρουσιάζεται η ιστορία της Θεσσαλονίκης, με ένα μοναδικό τρόπο, με την βοήθεια πολυμέσων, από την ίδρυση της (το 315 π.Χ.) μέχρι σήμερα!

Πάμε να τον γνωρίσουμε.

Στο ισόγειο υπάρχει μία κατατοπιστική πινακίδα που μας ενημερώνει για τις τιμές εισόδου.

Οι σκάλες είναι πολλές, ελικοειδείς, αλλά πλατιές και ξεκούραστες.

Που και που υπάρχουν παράθυρα, που προσφέρουν υπέροχη θέα!

Φθάσαμε στον πρώτο όροφο. Φωτογράφισα όσο καλύτερα μπορούσα την "ξενάγηση", για να διαβάσετε τις ιστορικές πληροφορίες.
Ο κάθε όροφος έχει ένα κεντρικό κυκλικό χώρο και γύρω του δωμάτια. Παντού υπάρχουν τηλεοράσεις, όπου παίζονται βίντεο, γίνονται διάφορες προβολές, καθώς και διαδραστικές και ηχητικές εφαρμογές.

Σε κάθε όροφο υπάρχει και ένας φύλακας, πρόθυμος να απαντήσει σε κάθε ερώτηση των επισκεπτών.

Εδώ παρουσιάζεται η "στρωματογραφία της πόλης".

Και μετά επισκεπτόμαστε τους επί μέρους χώρους του ορόφου, όπου μας περιμένουν εξαιρετικές πληροφορίες!

Πρέπει να σας πω, ότι σας παρουσιάζω την έκθεση, όσο πιο συνοπτικά γίνεται. Έχει τόσο ενδιαφέρουσες ιστορικές πληροφορίες, που μας χρειάστηκαν πολλές ώρες και πάλι θεωρήσαμε ότι μία επίσκεψη δεν μας ήταν αρκετή.

Ανεβαίνουμε προς τον δεύτερο όροφο και η θέα από το παράθυρο είναι συναρπαστική!

Εδώ υπάρχει η ενότητα "Μνημεία και Ιστορία".

Στις επόμενες φωτογραφίες, που είναι τέσσερα κεντρικά μνημεία της πόλης, μπορείτε να δείτε το τραμ, να διασχίζει την παραλιακή καθώς και την Καμάρα (Αψίδα του Γαλερίου) στην Εγνατία οδό.

Κι εμείς ακόμα αναρωτιόμαστε, γιατί καταργήθηκε το τραμ (από το 1893 έως το 1957 λειτούργησε), όταν σε όλες τις πόλεις του εξωτερικού υπάρχει και χρησιμοποιείται κατά κόρον...

Και θυμάμαι μια λέξη "σκαλομαρία" που χαρακτήριζε τους νεαρούς "τζαμπατζήδες", που σκαρφάλωναν στο πίσω μέρος του τραμ και κρεμόταν απ΄αυτό.

Δείτε το πάχος της τοιχοποιίας του Πύργου!

Ακολουθούν -4- νοσταλγικές φωτογραφίες από τα παλιά χρόνια...

Στην επόμενη φωτογραφία αναφωνήσαμε με συγκίνηση, να η Λευκή ή να είναι η Ευδοκία; Και εννοούσαμε το καραβάκι, που μας μετέφερε "απέναντι", Περαία, Μπαξέ, Αγία Τριάδα. Που κατηφορίζαμε με τα πόδια στην παραλία, γεμάτοι χαρά, για να κάνουμε μπάνιο στα καθάρια, τότε, νερά του Θερμαϊκού.

Και θυμάμαι που περιμέναμε στην ουρά επί ώρες, αλλά δεν μας ένοιαζε, ήμασταν χαρούμενοι για την "τσάρκα' με το βαποράκι.

Συγκινημένοι από τις αναμνήσεις των παιδικών μας χρόνων, συνεχίζουμε την ανάβαση για τον τρίτο όροφο.

Το παράθυρο "βλέπει" προς την πλευρά της νέας παραλίας.

Εδώ υπάρχει η ενότητα "Πατρίδα των ανθρώπων".

Και στα επί μέρους δωμάτια

Πάμε για τον τέταρτο όροφο, ο οποίος είναι αφιερωμένος "Στους δρόμους του εμπορίου".

Έχουμε συλλογές από νομίσματα στις επόμενες φωτογραφίες, με πρώτη και καλύτερη την τρύπια δεκάρα!

Εδώ βλέπουμε πήλινα αγγεία, όπου φυλάσσονταν προϊόντα και ανάμεσα τους ένα "βαρίδι", μέτρο βάρους μιας οκάς, μάλλον. Υπήρχαν και μικρότερα που υποδήλωναν τα δράμια, που ήταν υποδιαιρέσεις της οκάς. Για τους νεότερους, το κιλό, ως μέτρον βάρους, αντικατέστησε την οκά, το 1959.

Η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης, από τα πιο σπουδαία θεάματα της Θεσσαλονίκης. Τώρα είναι καθαρά εμπορική. Τότε, στα νεανικά μας χρόνια, ήταν ένα πανηγύρι.

Την ίδρυσε ο Νικόλαος Γερμανός,ένας φωτεινός νους, που γεννήθηκε στον Βάβδο της Χαλκιδικής, όπου υπάρχει το σπίτι του (Μπορείτε να το δείτε στο blog μου, στο αφιέρωμα του Βάβδου).

Πηγαίναμε πολλές φορές στην έκθεση στην διάρκεια του 15νθημέρου που διαρκούσε, γιατί κάθε βράδυ, υπήρχαν ακροβατικά, πυροτεχνήματα, Λούνα Παρκ, παραστάσεις...

Τα ξένα περίπτερα, παρουσίαζαν εντυπωσιακά προϊόντα και επιτεύγματα. Γεμίζαμε μια τσάντα με διαφημιστικά, μικροδωράκια και το καλύτερο μας ήταν να φάμε σάντουιτς με βραστό λουκάνικο και χύμα μουστάρδα και να πιούμε μαύρη μπύρα! Δεν έχω φάει έκτοτε πιο νόστιμα σάντουιτς!

Όταν βρίσκαμε τραπέζι καθόμασταν στην ταράτσα του Αμερικάνικου περιπτέρου, αν θυμάμαι καλά και από ΄κει βλέπαμε και τα πυροτεχνήματα.(Κι όταν δεν ήμασταν στην έκθεση, μαζευόμασταν στις γειτονιές μας, σε ένα ψηλό μέρος και μόλις βλέπαμε τα πυροτεχνήματα, ένα παρατεταμένο θαυμαστικό αααααααα, δονούσε την περιοχή)

Θυμάμαι ακόμα μια μικρότερη ταράτσα, όπου βρίσκαμε τα σουτζουκάκια της οδού Ρογκότη, των αδελφών Βαϊρλή, πάλι με μαύρη μπύρα και ρωσική σαλάτα! Μεγαλεία!Τι όμορφα χρόνια! Χαιρόμασταν το κάθε τι, σαν Θείο δώρο.

Ανεβαίνουμε τα σκαλιά, πηγαίνοντας στον πέμπτο όροφο, όπου η ενότητα "Το τερπνόν μετά του ωφελίμου".

Η ενότητα αυτή αναφέρεται στην πνευματική και καλλιτεχνική ζωή της πόλης στο 19ο και 20ο αιώνα.

Εδώ υπάρχει ένα μικρό αμφιθέατρο με μία τεράστια οθόνη, όπου προβάλλονται εικόνες από την καλλιτεχνική και αθλητική ζωή της Θεσσαλονίκης.
Επίσης υπάρχουν πολλές φωτογραφίες από την παλιά καθημερινότητα της πόλης.

Στους παρακείμενους χώρους

Η επόμενη αίθουσα είναι αφιερωμένη στην μουσική.

Εδώ, ακούγονται πολύ ωραία λαϊκά τραγούδια από τις γνωστές αγαπημένες Ελληνικές φωνές και κυρίως τα τραγούδια που γράφτηκαν για την Θεσσαλονίκη.

Ανεβαίνουμε με προορισμό τον έκτο όροφο, όπου το θέμα είναι οι "Γεύσεις" της Θεσσαλονίκης.

Στον όροφο υπάρχει αριστερά ένας ελαφρά υπερυψωμένος χώρος με τέσσερα τραπέζια, που πάνω τους έχει οθόνες με συνταγές.
Στην δεξιά πλευρά υπάρχει ένα πωλητήριο με σουβενίρ.

Στους τοίχους υπάρχουν νοσταλγικές φωτογραφίες από γνωστά ρεστοράν και καφέ.

Πόσα μεσημέρια, τρώγαμε στο Όλυμπος-Νάουσα, σπιτικά φαγητά! Διαβάστε τον κατάλογο, καμιά σχέση με τα σημερινά ρεστοράν. Φαγητά της μαμάς, της γιαγιάς, κλασσικά πιάτα!

Νοσταλγικές φωτογραφίες στον τοίχο

Σε εσοχές αγαλματάκια προς πώληση

Κι άλλα κομμάτια στο πωλητήριο τμήμα

Και τώρα θα ανεβούμε στις επάλξεις για να απολαύσουμε την θέα, γύρω-γύρω. Η Λεωφόρος Νίκης ή η παλιά παραλία. Βλέπουμε μέχρι το λιμάνι.

Προς τα δεξιά, η Λεωφόρος Νίκης συμβάλλεται με την Παύλου Μελά.

Στην επόμενη φωτογραφία βλέπουμε απέναντι, το ιστορικό καφέ-Ντορέ, που το είδαμε λίγο πριν στον 6ο όροφο φωτογραφία. Είναι στο ίδιο μέρος από το 1959, ιδιοκτήτης του ο Τάκης Ξεφτέρης. Εδώ σύχναζαν καλλιτέχνες, ποιητές, ζωγράφοι, σκηνοθέτες, συγγραφείς.

Δίπλα του, προς τα δεξιά, βλέπουμε την Λέσχη Αξιωματικών Φρουράς Θεσσαλονίκης, με μια υπέροχη θέα στον Λευκό Πύργο και στον Θερμαϊκό κόλπο.

Ακολουθεί η οδός Εθνικής Αμύνης, όπου η ιστορική Εταιρία Μακεδονικών Σπουδών, της οποίας ο θεμέλιος λίθος ετέθη το 1949 από τον Βασιλέα Παύλο.

Περιλαμβάνει Θέατρο, τον κινηματογράφο Αριστοτέλειον, Πινακοθήκη και Βιβλιοθήκη.

Θυμάμαι ότι κάθε Δευτέρα, έπαιζε εδώ η Κρατική Ορχήστρα Β.Ελλάδος και πήγαινα πολύ συχνά.
Επίσης εδώ γινόταν το Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου.

Λίγο παραπάνω στην Εθνικής Αμύνης, ήταν τα Δικαστήρια της Θεσσαλονίκης σε δύο αντικριστά παλιά κτίρια, μέχρι το 1980 που έγινε το Δικαστικό Μέγαρο στον Βαρδάρη.

Και ακόμα παραπάνω το Γυμνάσιο μας. Τι θύμησες μου έφερε αυτή η επίσκεψη στον Λευκό Πύργο... Χρόνια είχα να ανεβώ στις επάλξεις του.

Ύψωσα την μηχανή και τα μάτια μου, για να φωτογραφίσω την Ελληνική Σημαία. Κάποτε ανεβαίναμε μέχρι επάνω. Τώρα απαγορεύεται.
Τίποτα πιο συγκινητικό από την έπαρση και υποστολή της Σημαίας στον Λευκό Πύργο, από τα παλικάρια και την μπάντα της Στρατιωτικής Σχολής Αξιωματικών, όταν τραγουδούν τον Εθνικό μας Ύμνο.

Στην επόμενη φωτογραφία βλέπουμε το Βασιλικό Θέατρο και πάλι οι μνήμες φουντώνουν. Σ΄αυτό το μέρος πολύ αμυδρά θυμάμαι τους δικούς μου, που έλεγαν θα πάμε στα "νούμερα" στον Λευκό Πύργο. Ήταν ένας κήπος-αναψυκτήριο, όπου μια θαυμάσια ηθοποιός και σόου γούμαν, έκανε θεατρικά νούμερα και πολλά απ αυτά απευθυνόταν σε παιδιά. Ήταν η Μαίρη Σοϊδου. Αργότερα ίδρυσε το παιδικό θέατρο.

Δεν θα μπορούσε να βρει καλύτερη θέα!

Το πειρατικό καραβάκι-καφέ, κάνει τις βόλτες του

Θα τελειώσω την σημερινή ξενάγηση, αποτίοντας φόρο τιμής στον Υδραίο ήρωα Νικόλαο Βότση, ο οποίος στις 18-10-1912 στην διάρκεια του Α΄Βαλκανικού πολέμου, όντας υποπλοίαρχος, εισήλθε με το πλοίο Τορπιλοβόλο 11, στο κατεχόμενο από τους Τούρκους λιμάνι και χωρίς να τον αντιληφθεί κανείς, βύθισε το τουρκικό θωρηκτό "Φετχί Μπουλέντ" 3.000 τόνων!

Η προτομή του είναι δίπλα στον Λευκό Πύργο.

Σας ευχαριστώ θερμά για την επίσκεψη σας!